کتاب دانستنی های ارت : فصل اول

ارتینگ,تجهیزات ارتینگ,کتاب ارت,ارت, الکترود زمین,رینگ زمین, الکترود فونداسیون زمین,ولتاژ ترمینال زمین,جریان خطای زمین,هادی حفاظتی,هادی اتصال حفاظتی,هادی زمین,سیستم زمین,ترمینال اصلی زمین,سیستم الکترونیکی,اتصال هم پتانسیل ساز(هادی هم بندی),شینه هم بندی,شبکه هم بندی,گراديان ولتاژ,ولتاژ انتقالي,ولتاژ تماس مؤثر,ولتاژ تماس موثرآتي,ولتاژ گام,دستگاه حفاظت در برابر ولتاژهاي ناگهاني,منطقه حفاظتی,سطح حفاظتي (كلاس حفاظتي):, نقطه اصابت,صاعقه,تراکم صاعقه  Ng, سطح جاذب   , سیستم ترمینال هوایی ازنوع,هادی میانی,فاصله ايمن,هادی‌های بدون حفاظ و دردسترس,بخش‌های رسانای فرعی,سطح كرونيك,سازگاري الكترومغناطيسي

تجهیزات ارت و حفاظت در مقابل صاعقه حوزه کاربرد گسترده ایی دارد: نفت گاز پتروشیمی

به آموج فرآیند خوش آمدید

 تعاریف

 

1-1- ارت:

جرم رسانایی اززمین که پتانسیل الکتریکی هرنقطه ازآن به طور قراردادی برابر صفراست.

 

1-2- الکترود زمین:

یک هادی یا مجموعه‌ای از هادی‌ها که یک اتصال الکتریکی با زمین برقرار می‌کنند.

 

1-3- رینگ زمین:

الکترود زمین به شکل حلقه بسته که اطراف سازه و در زیر یا سطح زمین اجرا می‌گردد.

 

1-4- الکترود فونداسیون زمین:

 فلزات به کار رفته در فونداسیون سازه که می‌توان از آن به عنوان الکترود زمین استفاده نمود.

 

1-5-ولتاژ ترمینال زمین:

اختلاف پتانسیل بین سیستم زمین با یک زمین دوردست.

 

1-6-جریان خطای زمین:

جریان خطایی که به زمین منتقل می‌شود.

 

1-7-جریان نشتی زمین:

جریانی است که بین مداری که ازنظرالکتریکی آسیب ندیده است و زمین یا بدنه‌های هادی بیگانه برقرار می‌شود.

 

1-8-هادی حفاظتی:

یک هادی که به منظورحفاظت دربرابر شوك‌هاي الكتريكي و هم‌چنين جهت متصل نمودن بخش‌هاي مختلف هادي درتأسیسات مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

 

1-9-هادی اتصال حفاظتی:

هادی حفاظتی که برای اتصالات هم پتانسیل ساز حفاظتی ایجاد شده است.

 

1-10-هادی زمین:

یک هادی که یک مسیر هدایت یا قسمتی از مسیر هدایتی را بین نقطه‌ای درسیستم یا تجهیزات و الکترود زمین فراهم می‌کند.

 

1-11-سیستم زمین:

یک یا چند الکترود زمین به همراه هادی زمین که به ترمینال اصلی زمین متصل شده‌اند.

 

1-12-ترمینال اصلی زمین:

ترمینال یا باسباري است كه وظيفه اتصال هادي حفاظتي را جهت هم بندي با بخش‌هاي هادي ديگر درسیستم زمين برعهده دارد.

 

1-13-سیستم الکترونیکی:

هر سیستمی که شامل تجهیزات الکترونیکی حساس مانند تجهیزات مخابراتی، کامپیوتر، تجهیزات اندازه‌گیری وکنترل باشد.

 

1-14-سیستم الکتریکی:

سیستمی که دربخش فشارضعیف بوده و ممکن است اجزاء الکترونیکی داشته باشد.

 

1-15-اتصال هم پتانسیل ساز(هادی هم بندی):

ایجاد اتصال الکتریکی بین کلیه سیستم‌های فلزی و هادی‌های زمین جهت برقراری پتانسیل یکسان.

 

1-16-شینه هم بندی:

باسباری است که اجزاي فلزی موجود، هادي‌هاي سطح زمين، شبکه هادي‌هاي زمين، حفاظ‌ها و هادي حفاظت کننده از خطوط مخابراتي، الکتريکي را به یکدیگر اتصال مي‌دهد.

1-17شبکه هم بندی:

 

شبکه‌ای از اتصالات داخلی همه قسمت‌های هادی تجهیزات و سازه به سیستم ارت.

 

1-18-گراديان ولتاژ:

نرخ تغييرات ولتاژ اندازه‌گيري شده دريك نقطه ازمسير كه حداكثر مقدار را داراست.

 

1-19-ولتاژ انتقالي:

درهنگام برخورد هادی برقدار به بدنه تجهیزات متصل به زمین پتانسیل سیستم زمین افزایش می یابد كه اين امر منجر به ايجاد اختلاف پتانسيل بين هادي و محيط مجاور مي‌گردد. عبور ولتاژ انتقالي ازبدن انسان مي‌تواند منجر به برق گرفتگي همراه با مرگ شود.

 

1-20-ولتاژ تماس مؤثر:

ولتاژ بين بخش‌هاي هادي و دست انسان وقتي كه درحال تماس با هادي مي‌باشد. اين ولتاژ براساس امپدانس شخص درتماس الكتريكي با بخش‌هاي هادي قابل ارزيابي است.

 

1-21-ولتاژ تماس موثرآتي

ولتاژ بين بخش‌هاي هادي قابل دسترس، وقتي‌كه اين بخش‌ها هنوز مورد تماس واقع نشده‌اند.

 

1-22-ولتاژ گام:

ولتاژ بين دو نقطه از سطح زمين كه فاصله آنها از يكديگر يك متر مي‌باشد (معادل گام يك شخص).

 

1-23- دستگاه حفاظت در برابر ولتاژهاي ناگهاني

دستگاهی است که اضافه ولتاژهای گذرا را محدود کرده و اضافه جریان‌ها را به زمین انتقال می‌دهند. این تجهیز دارای حداقل یک جزء غیر خطی است.

 

1-24-سرج 2

شکل موج گذرایی که به صورت اضافه ولتاژ و اضافه جریان به سبب اثرات الکترومغناطیسی جریان صاعقه بوجود می‌آید.

 

1-25- منطقه حفاظتی

منطقه‌ای که درآنجا میدان الکترومغناطیسی محیطی حاصل از صاعقه تعریف می‌شود.

 

1-26- سطح حفاظتي (كلاس حفاظتي):

طبقه بندي ایمنی يک سيستم حفاظت در برابر صاعقه

 

1-27- صاعقه:

يک تخليه الکتريکي با منشأ اتمسفري بين ابر و زمين که شامل يک يا چند ضربه جرياني (ضربه  بازگشتي) است.

 

1-28- نقطه اصابت:

نقطه‌اي که در آن ضربه صاعقه به زمين، يک ساختمان و يا يک سيستم حفاظت در برابر صاعقه برخورد پيدا مي‌کند.

 

1-29- تراکم صاعقه  Ng :

تعداد ساليانه اصابت صاعقه در هر کيلومترمربع (Km2).

 

1-30- سطح جاذب   Ae:

تصویر معادل حجم مورد نظر از یک ساختمان، که تحت تأثیر اصابت صاعقه می‌باشد.

 

1-31- سیستم ترمینال هوایی ازنوع

ميله صاعقه‌گير مجهز به سيستمي است که دارای زمان فعال سازی بوده و درمقایسه با یک میله ساده در هنگام صاعقه، با شرایط یکسان سریعتر واکنش نشان می‌دهد.

 

1-32- هادی میانی:

بخشی از سیستم حفاظت خارجی است که محل عبور جریان صاعقه بوده و ارتباط بین ترمینال هوایی با سیستم زمین را برقرار می‌نماید.

 

1-33- فاصله ايمن 6F[7]:

حداقل فاصله‌اي که در آن هيچ جرقه خطرناکي توليد نشود.

 

1-34- هادی‌های بدون حفاظ و دردسترس:

هادی‌هایی که قابل دسترس هستند و می‌توان آنها را لمس کرد ودرشرايط عادي برقدار نمی‌باشند، ولی زمانی که عایق اولیه از بین برود می‌تواند برقدار شوند.

 

1-35- بخش‌های رسانای فرعی:

قسمت‌های رسانایی که جزو تأسیسات الکتریکی محسوب نمی‌شوند ولي ممكن است پتانسيلي را درمعرض تماس قراردهند.

 

1-36-سطح كرونيك7F[8]:

تعداد دفعات اصابت صاعقه درهركيلومتر مربع را به صورت ساليانه درهرمنطقه نشان مي‌دهد.

 

1-37-سازگاري الكترومغناطيسي(EMC)8F[9]:

سازگاري الكترومغناطيسي سبب مي‌شود كه درتجهيزات و سيستم‌ها، دراثر انتشار ناخواسته يا جذب اختلالات الكترومغناطيسي، تداخل و عملكرد نادرست بوجود نيايد.

 

 


[1]. Prospective touch potential

[2]. Surge protective device

[3]. Surge

[4]. Lightning protection zone

[5]. Lightning protection level

[6]. Early streamer emission

[7]. Safty distance

[8]. Isokeronic level

[9]. Electromagnetic compatibility